Świat Nauki 11/2025
Każdy, kto pasjonuje się kosmosem, z pewnością marzy o bliższym poznaniu innych niż nasz układów słonecznych. I to marzenie miało się spełnić - niemal dekadę temu pojawił się pomysł (opisywaliśmy go w kwietniowym numerze z 2017 roku), aby wysłać sondy do Alpha Centauri. Podróż nie trwałaby długo, gdyby odbywała się niemal z prędkością światło. Przystąpiono do realizacji planów i, jak to zwykle bywa, wynikły trudności, większe niż sądzono. Entuzjazm osłabł, chęć inwestorów do finansowaniu projektu zmalała. Czy to już koniec projektu?
Moda staje się problemem. Firmy odzieżowe produkują ubrania coraz szybciej i taniej. Pozwalają na to syntetyczne tkaniny i tania siła robocza w biednych krajach. Zbędne ubrania lądują na wysypiskach, plastikowe mikrowłókna zanieczyszczają wodę, glebę i powietrze. Jak z tym walczyć?
Ptaki są rekordzistami wśród podróżników. Najbardziej zadziwiające są ich wędrówki bo od bieguna do bieguna. Kiedy to się zaczęło i jakie były przyczyny?
Zwalczanie patogenów kojarzymy zwykle z agresywnymi środkami Istnieje jednak związek chemiczny wyjątkowo łagodny dla skóry, a jednocześnie zabójczy dla bakterii i wirusów. Jest od dawna znany, ale trochę zapomniany. Łatwo go otrzymać, ale jest nietrwały. Czy znajdzie szersze zastosowanie?
Nasz artykuł okładkowy jest tym razem dość wyjątkowy - nie dotyczy kolejnego sukcesu nauki, zawiedzionych nadziei. Każdy, kto pasjonuje się kosmosem, marzy o bliższym poznaniu innych niż nasz układów słonecznych. I to marzenie miało się spełnić - niemal dekadę temu pojawił się pomysł (opisywaliśmy go w kwietniowym numerze z 2017 roku), aby wysłać sondy do najbliższych nam gwiazd - układu potrójnego Alpha Centauri. Podróż nie trwałaby długo, gdyby odbywała się niemal z prędkością światło. Jak to osiągnąć? Trzeba użyć laserów - ich wiązka padałaby na odbijające światło żagle, napędzając przymocowane do nich miniaturowe stateczki kosmiczne. Idea genialna, zapał był ogromny. Przystąpiono do realizacji i, jak to zwykle bywa, wynikły poważne trudności. Entuzjazm osłabł, chęć inwestorów zmalała. Co dalej? (s. 26).
Wracamy myślami na Ziemię. A tu pojawił się duży problem związany z czymś całkiem przyjemnym - z modą. Firmy, starając się zaspokoić klientów, produkują ubrania coraz szybciej i taniej. Pozwalają na to syntetyczne tkaniny i tania siła robocza w biednych krajach. Zbędne ubrania lądują na wysypiskach, plastikowe mikrowłókna zanieczyszczają wodę, glebę i powietrze. Obszerny raport na te temat publikujemy na s.42.
Bardzo ciekawy jest także artykuł o początkach ptasich wędrówek - tych najdłuższych i najbardziej zadziwiających, bo od bieguna do bieguna. Takiej swoistej pogoni za dniem (s. 60).
Polecamy również tekst o wyjątkowym związku chemicznym, łagodnym dla skóry, ale zabójczym dla patogenów, łatwym do otrzymania, ale nietrwałym, dobrze znanym, ale trochę zapomnianym. Warto go poznać, a może tylko sobie o nim przypomnieć (s. 36).
W numerze ponadto jak co miesią liczne felietony, doniesienia o najnowszych naukowych odkryciach i matematyczne zagadki.
