Świat Nauki 1/2026
Personalizowane szczepionki na raka - czyli skierowane przeciw konkretnej mutacji, która pojawiła się u konkretnego pacjenta, „zwracające uwagę” układu odpornościowego chorego na wrogie komórki, których ten jako wroga nie traktuje. Możliwość zwalczania raka, to jedno z największych marzeń ludzkości. A szczepionki to jedno z największych osiągnięć medycyny. Dlaczego więc, jak się okazuje, ten projekt może w USA zostać pozbawiony finansowania?
Badania nad szczepionkami na raka to nie jeden zagrożony w Stanach Zjednoczonych ważny projekt. Kolejny to misja dostarczenia zebranych już przez łazik Perseverance próbek marsjańskich na Ziemię, aby można je było dokładnie zbadać w ziemskich laboratoriach.
Schizofrenia okazuje się dużo bardziej złożoną chorobą, niż wcześniej myślano. Zmienia się rozumienie tej choroby i podejście do jej leczenia.
Sztuczna inteligencja pomaga ludziom w żałobie niejako „wcielając się” w zmarłych. Czy to groźne dla zdrowia psychicznego żałobników, czy wręcz przeciwnie - SI koi ich ból?
Samce słonia przeciwieństwie do samic, wydawały się samotnikami, jednak ostatnie badania wskazują, że prowadzą bogate życie towarzyskie.
Głównym tematem styczniowego numeru są szczepionki na raka - personalizowane, czyli skierowane przeciw konkretnej mutacji, która pojawiła się u konkretnego pacjenta, „zwracające uwagę” układu odpornościowego chorego na wrogie komórki, których ten jako wroga nie traktuje. Możliwość zwalczania raka, to jedno z największych marzeń ludzkości. A szczepionki to jedno z największych osiągnięć medycyny. Dlaczego więc, jak się okazuje, ten projekt może w USA zostać pozbawiony finansowania? Ponieważ jest oparty na tej samej technice, co szczepionki na COVID-19 i choć trudno w to uwierzyć, dziś, w XXI wieku, ruchy antyszczepionkowe rosą w siłę, szczepionki mRNA są uważane przez wielu za głową przyczynę zgonów podczas pandemii, a nawet sama pandemia albo za wymyśloną, albo za celowo wywołaną (a nawet jednocześnie za jedno i drugie). Tymczasem pacjentka z rakiem trzustki, u której zastosowano nową terapię, cieszy się życiem (s. 28).
Badania nad szczepionkami na raka to nie jeden zagrożony w Stanach Zjednoczonych ważny projekt. Kolejny to misja dostarczenia zebranych już przez łazik Perseverance próbek marsjańskich na Ziemię, aby można je było dokładnie zbadać w ziemskich laboratoriach. Badania te dostarczyłyby mnóstwa informacji - m.in. o tym, czy na Marsie mogło istnieć życie i jakie warunki muszą być spełnione, aby w ogóle powstało (s. 36).
Polecamy artykuł schizofrenii o tym, jak zmienia się rozumienie tej choroby, a tym samym podejście do jej leczenia (s. 56).
Sztuczna inteligencja pomaga ludziom w żałobie niejako „wcielając się” w zmarłych. Czy to, coraz powszechniejsze zjawisko, jest groźne dla zdrowia psychicznego żałobników, czy wręcz przeciwnie SI koi ich ból? (s. 62)
Na zakończenie dla odprężenie proponujemy lekturę artykułu o społecznym życiu słoni, a dokładnie słoniowych samców, które do tej pory wydawały się mało towarzyskie (s. 46).
